Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, αυτοί οι τέσσερις λόγοι είναι οι εξής:
1. Υπέρ της χριστιανικής πίστης.
2. Υπέρ της ελευθερίας της πατρίδας.
3. Υπέρ του βασιλιά (που, κατά τον Κων/νο, είναι «εκλεγμένος από το Θεό»).
4. Υπέρ των αγαπημένων προσώπων (σύζυγοι, συγγενείς, φίλοι).
Το πρώτο που έχουμε να παρατηρήσουμε είναι η παντελής απουσία αναφοράς σε «καθαρόαιμο έθνος», φυλή, ράτσα και τα συναφή. Είτε συμφωνεί κανείς είτε διαφωνεί με τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, δεν μπορεί παρά να δει ότι τίποτα απ’ αυτά δεν τον απασχολούσε. Σημειωτέον ότι, αν υιοθετούσε κάποιος τα χρυσαυγίτικα εθνοφυλετικά κριτήρια, ο Κωνσταντίνος θα έβγαινε μόνο κατά 50% Έλληνας, καθότι η μητέρα του δεν ήταν Ελληνίδα, αλλά Σέρβα.
Το δεύτερο που μπορούμε να δούμε είναι ότι ορισμένες αξίες εκφράζονται με ποικίλους τρόπους στο διάβα των αιώνων. Για τους σύγχρονους χριστιανούς, η θρησκευτική τους πίστη μπορεί να παραμένει η υπέρτατη αξία – αλλά για τους μη χριστιανούς, αυτή τη θέση μπορεί να καταλαμβάνουν οι δικές τους υπέρτατες αξίες (π.χ. η πίστη στην ελευθερία και την κοινωνική δικαιοσύνη). Η ελευθερία της πατρίδας παραμένει διαχρονική αξία, απλώς για αρκετούς ανθρώπους πλέον ως πατρίδα νοείται συνολικά η Γη. Το «υπέρ του ελέω Θεού βασιλιά» είναι προφανώς παρωχημένο. Μια σύγχρονη εκδοχή του θα ήταν «υπέρ του λαού» ή «υπέρ της Δημοκρατίας». Η υπεράσπιση των αγαπημένων προσώπων είναι ασφαλώς διαχρονική.
Οι εθνοφυλετιστές δεν μπορούν να ισχυριστούν κάτι ανάλογο. Διότι, κατ’ εκείνους, η «φυλή» έχει απόλυτη αξία, που χρονολογείται από... αμνημονεύτων!
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: To σχετικό απόσπασμα από την τελευταία ομιλία του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου:
«Καλῶς οὖν οἴδατε, ἀδελφοί, ὅτι διὰ τέσσερά τινα ὀφείλεται κοινῶέ ἐσμεν πάντες ἵνα προτιμήσωμεν ἀποθανεῖν μᾶλλον ἢ ζῆν, πρῶτον μὲν ὑπέρ τῆς πίστεως ἡμῶν καὶ εὐσεβείας, δεύτερον δὲ ὑπέρ πατρίδος, τρίτον ὑπέρ τοῦ βασιλέως ὡς Χριστοῦ Κυρίου, καὶ τέταρτον ὑπέρ συγγενῶν καὶ φίλων. Λοιπόν, ἀδελφοί, ἐὰν χρεῶσταί ἐσμεν ὑπὲρ ἑνὸς ἐκ τῶν τεσσάρων ἀγωνίζεσθαι ἕως θανάτου πολλὰ μᾶλλον ὅπερ πάντων ἡμεῖς, ὡς βλέπετε προφανῶς, καὶ ἐκ πάντων μέλλομεν ζημιωθῆναι.
Ἐὰν διὰ τὰ ἐμὰ πλημμελήματα παραχωρήσῃ ὁ Θεὸς τὴν νίκην τοῖς ἀσεβέσιν, ὅπερ τῆς πίστεως ἡμῶν τῆς Ἁγίας, ἣν Χριστὸς ἐν τῷ οἰκείῳ αἵματι ἡμῖν ἐδωρήσατο, κινδυνεύομεν, ὅ ἐστι κεφάλαιον πάντων. Καὶ ἐὰν τὸν κόσμον ὅλον κερδίσῃ τις καὶ τῶν ψυχῶν ζημιωθῇ, τί τὸ ὄφελος; Δεύτερον πατρίδα περίφημον τοιούτως ὑστερούμεθα καὶ τὴν ἐλευθερίαν ἡμῶν. Τρίτον βασιλείαν τήν ποτε μὲν περιφανῆ, νῦν δὲ τεταπεινωμένην καὶ ἐξουθενωμένην ἀπωλέσαμεν, καὶ ὑπὸ τοῦ τυράννου καὶ ἀσεβοῦς ἄρχεται. Τέταρτον δὲ καὶ φιλτάτων τέκνων καὶ συμβίων καὶ συγγενῶν ὑστερούμεθα.»
Ολόκληρη την ομιλία μπορείτε να την δείτε εδώ:
http://users.uoa.gr/~nektar/history/2romanity/constantine_palaeologus_last_speech.htm
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου